Wymiar sprawiedliwości pod kontrolą obywateli

Diagnoza

Jednym z podstawowych problemów naszego państwa jest źle funkcjonujący wymiar sprawiedliwości. 84% Polaków wskazuje jako główny problem sądownictwa rekordową w Europie przewlekłość postępowań sądowych. Ten problem nie wynika ze zbyt małych środków przeznaczanych na sądownictwo ani ze zbyt małej liczby sędziów.

Polska jest w czołówce państw europejskich pod względem nakładów na sądownictwo i liczby sędziów na 1000 mieszkańców. Polskie sądy działają źle, bo sędziowie zamiast orzekaniem zajmują się sprawami administracyjnymi.

Problemem jest niedostateczne przygotowanie sędziów do orzekania w trudnych sprawach, szczególnie w sprawach gospodarczych. Obecny system powoływania sędziów powoduje, że sędziami zostają młodzi absolwenci aplikacji sądowej, którzy zdają egzamin sędziowski, ale nie mają praktycznego doświadczenia prawniczego. Problemem są skandaliczne wyroki w sprawach karnych. Problemem jest opóźniające orzekanie skomplikowanie polskiego prawa. Jednak fundamentalnym, najważniejszym problemem ustrojowym jest brak kontroli obywateli nad sądownictwem. Nie może być tak, że trzecia władza nie podlega kontroli Narodu.

Strategia

W najbliższym czasie będziemy konsultowali nasze propozycje radykalnej reformy polskiego wymiaru sprawiedliwości ze wszystkimi środowiskami zainteresowanymi rzeczywistą zmianą. Naszym najważniejszym celem jest poddanie sądów kontroli obywateli. Przede wszystkim chcemy rozmawiać ze środowiskami zrzeszającymi poszkodowanych przez wymiar sprawiedliwości oraz organizacjami pozarządowymi zajmującymi się monitoringiem sądów. Wiemy, że napotkamy opór znacznej części sędziowskiej elity, która od wielu lat sprzeciwia się jakimkolwiek reformom sądownictwa.

Proponujemy następujące tematy dyskusji o uzdrowieniu polskich sądów:

  • Zawód sędziego powinien być ukoronowaniem kariery prawniczej.
    Sędziami powinni zostawać wybitni prawnicy, doświadczeni adwokaci, radcowie
    prawni, notariusze czy doktorzy nauk prawnych.
  • Rozprawy powinny się z zasady toczyć w trybie ciągłym, dzień po dniu.
  • Należy przyspieszyć publikację orzeczeń wszystkich sądów w Internecie.
  • Oświadczenia majątkowe sędziów powinny być publicznie dostępne, bo tylko w ten sposób obywatele będa mieli możliwość weryfikacji uczciwości sędziów.
  • Fundamentalną reformą, którą chcemy poddać szerokiej dyskusji publicznej, jest wprowadzenie instytucji tzw. sędziów pokoju, których wybieraliby obywatele w wyborach powszechnych i którzy orzekaliby w sprawach o wykroczeniai drobnych sąsiedzkich sprawach cywilnych. Aby uzdrowić polski wymiar sprawiedliwości potrzebujemy zasadniczej zmiany sposobu powoływania sędziów, tak aby byli oni odpowiedzialni przed obywatelami. Sędziowie są wybierani przez obywateli w takich państwach jak w USA, Szwajcaria czy Japonia, gdzie wymiar sprawiedliwości funkcjonuje znacznie lepiej niż w Polsce.

Comment 1

  1. Michał 6 października 2015

Zostaw odpowiedź